Chữ ký tay, chữ ký số và chữ ký điện tử có gì khác nhau?

Trong thời đại số, việc ký văn bản không còn giới hạn ở bút và giấy. Các loại chữ ký điện tử ngày càng được sử dụng rộng rãi trong các giao dịch hành chính, tài chính và kinh doanh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa chữ ký tay, chữ ký điện tử và chữ ký số. Hôm nay hãy cùng FTSHRM tìm hiểu về 3 loại chữ ký này nhé!

Chữ ký tay là gì?

Chữ ký tay là hình thức ký truyền thống bằng bút viết trực tiếp lên giấy. Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến trong các giao dịch thông thường, có giá trị pháp lý khi được ký bởi người có thẩm quyền và trên văn bản phù hợp.

Ưu điểm:

• Dễ sử dụng, không cần công nghệ hỗ trợ
• Phù hợp với các giao dịch giấy tờ truyền thống

Nhược điểm:

• Không tiện lợi với các giao dịch từ xa
• Dễ bị giả mạo, khó xác minh danh tính

Chữ ký điện tử là gì?

Theo Khoản 6 Điều 3 Luật Giao dịch điện tử 2005:

“Chữ ký điện tử là thông tin dưới dạng điện tử, được gắn hoặc logic với dữ liệu điện tử và có thể dùng để xác nhận người ký và sự đồng ý của người đó đối với nội dung của dữ liệu.”

Chữ ký điện tử có thể là một hình ảnh chữ ký, một mã xác thực OTP, hoặc thậm chí là việc nhấn vào ô “Tôi đồng ý” trong một giao diện phần mềm.

Dựa trên phạm vi sử dụng, chữ ký điện tử được chia thành 3 loại:

1. Chữ ký điện tử chuyên dùng
   • Được tạo lập và sử dụng riêng cho hoạt động nội bộ của cơ quan, tổ chức.
   • Phù hợp với đặc thù và chức năng riêng của từng đơn vị.
2. Chữ ký số công cộng
   • Là chữ ký số được sử dụng trong các hoạt động công cộng.
   • Được bảo đảm bởi chứng thư số công cộng do tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số cấp.
3. Chữ ký số chuyên dùng công vụ
   • Dùng trong các hoạt động công vụ, quản lý nhà nước.
   • Được cấp chứng thư số chuyên dùng phục vụ công tác hành chính, quản lý, ký văn bản điện tử của cơ quan nhà nước.

Chữ ký số là gì?

Chữ ký số là một loại chữ ký điện tử đặc biệt, được tạo ra bằng cách mã hóa dữ liệu thông qua cặp khóa công khai và khóa bí mật. Chữ ký số phải đi kèm với chứng thư số hợp lệ do tổ chức chứng thực số cấp (như VNPT, Viettel-CA, FPT-CA…).

Định nghĩa chữ ký số theo quy định pháp luật tại khoản 6, Điều 3 Nghị định 130/2018/NĐ-CP như sau:

Chữ ký số là một dạng chữ ký điện tử được tạo ra bằng sự biến đổi một thông điệp dữ liệu sử dụng hệ thống mật mã không đối xứng, theo đó, người có được thông điệp dữ liệu ban đầu và khóa công khai của người ký có thể xác định được chính xác:

1. a) Việc biến đổi nêu trên được tạo ra bằng đúng khóa bí mật tương ứng với khóa công khai trong cùng một cặp khóa;
2. b) Sự toàn vẹn nội dung của thông điệp dữ liệu kể từ khi thực hiện việc biến đổi nêu trên.

Các hình thức của chữ ký số:

Chữ ký số USB Token

• Là hình thức chữ ký số truyền thống và phổ biến nhất.
• Thiết bị Token là một USB chứa khóa bí mật (Private Key) và chứng thư số.
• Người dùng cắm USB vào máy tính để ký số qua phần mềm.

Chữ ký số HSM (Hardware Security Module)

• Là chữ ký số được lưu trữ và xử lý trên hệ thống phần cứng chuyên dụng (máy chủ).
• Thường dùng cho doanh nghiệp lớn, ngân hàng hoặc tổ chức ký số tập trung, tự động.

Chữ ký số từ xa (Remote Signing / Cloud Signing)

• Người dùng ký trực tiếp qua ứng dụng, phần mềm hoặc web, không cần thiết bị Token vật lý.
• Khóa bí mật được lưu trữ an toàn trên máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ, kèm xác thực đa yếu tố (OTP, vân tay, face ID…).

So sánh chữ ký tay, chữ ký điện tử và chữ ký số:

Tiêu chí	Chữ ký tay	Chữ ký điện tử	Chữ ký số
Hình thức sử dụng	Bút viết trên giấy	Gắn với dữ liệu điện tử	Mã hóa dữ liệu qua khóa bảo mật
Mức độ xác thực	Thấp	Trung bình	Cao
Giá trị pháp lý	Cao nếu đúng quy trình	Có, tùy trường hợp	Rất cao, được luật công nhận
Phù hợp với giao dịch	Truyền thống	Giao dịch đơn giản	Giao dịch quan trọng, pháp lý

Đơn vị cung cấp chữ ký điện tử, chữ ký số uy tín

Chữ ký tay, chữ ký điện tử và chữ ký số đều có vai trò nhất định trong các loại giao dịch khác nhau. Trong đó, chữ ký số là hình thức an toàn và có giá trị pháp lý cao nhất. FTSHRM hiện tại đang cung cấp chữ ký số công cộng. Đây là hình thức chữ ký có hiệu lực pháp lý cao nhất mà các doanh nghiệp kinh doanh có thể sử dụng. Chữ ký số được tích hợp trên phân hệ hợp đồng lao động điện tử với nhiều tính năng và ưu điểm nổi bật sau:

• Hỗ trợ đầy đủ các nghiệp vụ liên quan đến hợp đồng: Khởi tạo hợp đồng, chọn loại hợp đồng, điều chỉnh thông tin, hủy hợp đồng, ký hợp đồng
• Hình thức ký hợp đồng thực hiện online bằng việc sử dụng chữ ký số công cộng
• Chữ ký số đảm bảo đầy đủ quy định theo pháp luật, mang tính pháp lý cao nhất

Hy vọng bài viết đã giải đáp mọi thắc mắc của bạn về các hình thức chữ ký hiện nay. Đừng ngần ngại liên hệ FTSHRM để được tư vấn cũng như giải đáp thắc mắc nhé.